Słobity (Schlobitten) słynęły do 1945 roku ze wspaniałego, barokowego pałacu. Dzisiaj w warmińsko - mazurskim słyną z malowniczych ruin.

Słobity: wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Wilczęta. Słobity leżą około 16 km na północny-wschód od Pasłęka.

Słobity to stara wieś zasiedlona przez Prusów. W 1525 roku stała się własnością Piotra von Dohna. Dohnowie pojawili się na naszych ziemiach jako żołnierze zaciężni Zakonu Krzyżackiego.

Po klęsce Krzyżaków w wojnie 13-letniej Zakon spłacał swoje długi nadając im wsie. Tak Dohnowie stali się właścicielami wsi położonych w okolicach Morąga i Pasłęka, między innymi Wilcząt. Ich siedzibą rodową był w tym czasie zamek w Morągu.

W 1525 roku Dohnowie przenieśli się do Słobit. Z czasem zbudowali tam przepiękny pałac.
Pałac w Słobitach był perełką architektury barokowej. Kolejni Dohnowie zgromadzili w nim wspaniałą kolekcję dzieł sztuki, między innymi 450 obrazów oraz zbiory porcelany, mebli i monet. Pałacowa bibliotek liczyła 55 tysięcy książek. Do 1945 roku była to największa prywatna biblioteka w Europie.

W pałacu bywał Wilhelm II, ostatni cesarz Niemiec. Z Belina dojeżdżał do zbudowanej specjalnie dla niego stacji w Prakwicach. Po I Wojnie Światowej drewniany budynek dworca przeniesiono z Prakwic do Budwit.

Ostatni właściciel Słobit Aleksander Dohna - Schlobitten w styczniu 1945 roku wywiózł co mógł do Niemiec. Resztę rozgrabili w lutym 1945 roku Sowieci. A potem pałac spalili. Dla Polski udało się uratować tylko kilka obrazów, które znajdują się w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.

Z pałacu pozostały tylko ruiny. Zachował się tylko główny korpus pałacu. Ocalał za to położony kilometr od pałacu folwark. W parku zachowały się lipy i dęby posadzone w 1625 roku.

Pałac w Słobitach ma pewien związek z Bursztynową Komnatą. Jesienią 1944 roku dyrektor muzeum w Królewcu zaproponował księciu Dohna przechowanie w piwnicach pałacu bursztynowej komnaty. Książę odmówił tłumacząc, że piwnice są zbyt zawilgocone.

Więcej: kliknij tutaj

We wsi neogotycki kościół z XIX wieku. W ścianie wmurowana tablica poświęcona mieszkańcom parafii Słobity poległym w czasie I wojny światowej. Zobacz więcej: kliknij tutaj.

4 kilometry na zachód od wsi Słobity- Stacja Kolejowa leżąca na trasie Elbląg-Braniewo. Do 1945 Słobity miały też połączenie kolejowe z Ornetą, ale w lipcu 1945 roku Sowieci rozebrali i ukradli tory.


Igor Hrywna